9 Mart 2010 tarihinde Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nde toplantı yapılmıştır.
Toplantıya KESK adına KESK TİS, Hukuk ve Uluslararası İlişkiler Sekreteri Adnan GÖLPUNAR ve ESM Genel Dış İlişkiler, Kadın ve Çevre Sekreteri Hulusi CEYHAN katılmıştır.
Toplantıya sunulan raporda örgütlülük alanımızla ilgili bölüm aşağıdır.EK ÖDEMELERDE YAŞANAN BAZI SORUNLAR VE ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK TALEPLERİMİZ
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile diğer kanun ve kanun hükmünde kararnamelere tabi olarak çalışan kamu personeline maaş/aylık ücret dışında farklı oranlarda olmak üzere, 4639 sayılı kanuna dayanılarak çıkartılan 631 sayılı KHK hükümlerine göre Görev Tazminatı, 5473 sayılı kanun hükümlerine göre Denge Tazminatı ve 2008 yılında 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 3.maddesinde 24.07.2008 tarih ve 5793 sayılı Kanunun 46. maddesinin 4.fıkrası ile yapılan değişiklikle Ek Ödeme verilmektedir.
Görev Tazminatı:
2001 yılında çıkarılan 4639 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunun “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1.maddesiyle, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin çalışmalarında etkinliği artırmak ve kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülmesini temin etmek amacıyla, bunların mali ve sosyal hakları arasındaki adaletsizlikleri gidermek üzere Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verilmiştir. “İlkeler ve yetki süresi” başlıklı 2. maddesinde de, Bakanlar Kurulunun bu yetkiyi kullanırken kamu hizmetlerinin verimli ve etkin bir şekilde yürütülmesini, ülkenin ekonomik ve sosyal durumunu dikkate alarak, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarında hizmetin özellik ve gereğine uygun olarak adaletsizlikleri giderecek hususları göz önünde bulunduracağı hükme bağlanmıştır.
Bu yasanın verdiği yetkiyle çıkarılarak 13.7.2001 günlü, 24461 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4.7.2001 günlü, 631 sayılı, Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 11.maddesiyle, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1’inci maddesine eklenen (C) bendi ile; “(A) bendi kapsamına giren ve temsil tazminatı almayan personelden sadece 7000’den düşük göstergeler üzerinden makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolarda bulunanlara görev tazminatı ödenmesi yolunda düzenleme yapılmış, bunlar dışında kalan ve en az beş hizmet yılını dolduran personel ise 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olarak kapsam dışında bırakılmıştır.
Bu haksız uygulama için Danıştaya iptal davası açılmış ve davaya bakan Danıştay 11.Dairesi davayı reddetmiş ise de, kararın temyizi neticesinde Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu Danıştay 11. Dairesinin bu kararını aşağıda özet olarak verilen gerekçeyle bozmuştur.
Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun 28.12.2006 tarihli bozma kararının gerekçe özeti:
“Davalı idarece, 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 18.madde hükmü nedeniyle bu ödenti için bütçe olanaklarının zorlanamayacağı, ayrılan kaynağın aşılmasının mümkün olmadığı öne sürülmüş ve ödemelerin beş yıllık sürede uygulanan ekonomik program ve bütçe olanakları elverdiği ölçüde diğer kamu çalışanlarını da kapsayacak şekilde yaygınlaştırılacağı belirtilmiş ise de; Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunca; dava konusu Bakanlar Kurulu kararından sonra bugüne kadar bu yolda bir düzenleme yapılmadığı gibi, bütçe olanaklarının kısıtlı olmasının, görev tazminatı ödenmesi öngörülen personel arasında bir ayrıma gidilmesini gerektirmediği, ayrılan kaynağın görev tazminatı ödemesi öngörülen bütün personeli kapsayacak şekilde ve mümkün olduğunca adaletli paylaştırılmasının sağlanarak dağıtılması gerektiği bildirilerek, bu savunmaya itibar edilmesi olanağının bulunmadığına hükmedilmiştir.”
Kaldı ki, 4639 sayılı Yasa ile memurlar ve diğer kamu görevlilerinin mali ve sosyal hakları arasındaki adaletsizliklerinin giderilmesi ilkesi amaçlanmış iken, Yasa’nın amacına aykırı olarak, personel arasındaki adaletsizliğin daha da artmasına yol açacak bir düzenleme yapılamayacağının açık olduğuna karar verilmiştir.
Buna göre 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 11.maddesi kapsamında bulunan bir kısım personele görev tazminatı ödenmemesi sonucunu doğuran dava konusu Bakanlar Kurulu Kararının 1.maddesinin iptali gerektiği sonucuna varılmıştır.
İptal kararı her ne kadar Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca görev tazminatı ödenmekte olan diğer personelin aleyhine bir sonuç doğuracak ise de, yeniden yapılacak bir düzenlemeyle, 4639 sayılı Yetki Kanunu ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamda bulunan tüm personeli ayırım yapılmaksızın kapsayacak şekilde adaletli yeni bir paylaşım usulünün belirlenmesinin gerektiği açıktır.
Bozma kararından sonra dosya 11.Daireye geri gönderilmiş olup, Mahkemece henüz yeni bir karara varılmamıştır.
Denge Tazminatı:
15.1.2006 tarihinden geçerli olarak 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye 5473 sayılı kanunla eklenen madde ile değişik adlar altında ilave ek ödemesi bulunmayan memur ve sözleşmeli personele denge tazminatı adı altında ek ödeme verilmesine başlanmıştır.
1.1.2006 – 30.6.2006 tarihlerinde 40 TL, 1.7.2006 tarihinden itibaren 80 TL ek ödeme verilmiştir. Bugüne skale edilince 142,32 TL yükselmiştir.
Bu ek ödeme KİT’lerde çalışan II sayılı cetvele de yüksek planlama kurulu kararı ile uygulanmıştır.
Ek ödeme:
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 3.maddesinde 24.07.2008 tarih ve 5793 sayılı Kanunun 46.maddesinin 4.fıkrası ile yapılan değişiklikle, anılan maddenin birinci fıkrasında sayılan kamu idarelerinde çalışan personele “2660” gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda yapılan ek ödeme yerine, en yüksek Devlet Memuru aylığının (ek gösterge dahil) % 200’ünü geçmemek üzere her ay ek ödeme yapılabileceği öngörülmüş ve bu konuda Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.
Buna dayanılarak 657 sayılı kanun kapsamındaki Devlet Memurlarına yapılan ek ödemeler 2008/14012 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yeniden düzenlenmiş olup, ek ödemeler, en yüksek devlet memurunun aylığına (ek gösterge dahil) ekli kararname eki “Ek ödeme cetveli”nde yer alan oranların uygulanması suretiyle hesaplanmaktadır. 15 Ağustos 2008’de yürürlüğe girmiş bulunan uygulamaya göre Mühendisler %82, Tabipler %68, Teknikerler %68, Şefler %50, Memurlar %50 ……v.s oranında ek ödeme almaktadırlar.
Bu uygulamada ikramiye alan personelin ikramiyelerinin bir aya tekabül eden kısmı düşülmektedir. (Örneğin MTA Genel Müdürlüğü)
2008/14473 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Bakanlar Kurulunun Ek Ödemeye ilişkin 2008/14012 sayılı kararına eklenen Geçici 1.Madde ile; 1-(1) Yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, ekli “Ek Ödeme Cetveli”nin “A-Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Göre Alanlar” kısmının “2-Kadroları Teknik Hizmetler Sınıfında yer alan personelden” bölümünün (a) ve (b) sıraları ile aynı kısmın “3-Kadroları Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfında yer alan personelden” bölümünün (d) sırasında sayılan kadro veya pozisyonlarda görev yapmış olup, bölge müdürü, bölge müdür yardımcısı, il müdürü, il müdür yardımcısı, daire başkanı, daire başkan yardımcısı, başkan ve müdür kadrolarında bulunanlardan makam tazminatı almayanlar için ek ödeme oranı %100 olarak 15 Ağustos 2008 tarihinden itibaren uygulamaya konulmuştur.
Bu kararla genel idari hizmetler sınıfta yer alan kadrolar mağdur edilmiş idi.
Ancak 6.1.2010 tarih, 2010/7 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile genel idari hizmetler branşlı Başkan ve Müdürler ile aynı kategoride yer alan diğer personelin ek ödeme oranları %100 olarak belirlenerek eksik uygulamaya son verilmiştir.
Bakanlar Kurulunun yukarıda sözü edilen kararı ile 15 Ağustos 2008 tarihinden itibaren uygulamaya konulan ek ödeme uygulamasının KİT’lerde çalışan II sayılı cetvele tabi sözleşmeli personele uygulanması 14 Ekim 2008 tarih ve 27624 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 2008/T-16 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararı ile aşağıda belirtilen şekilde yürürlüğe konmuştur.
a) Grup başmühendisi, başmühendis, başmimar, mühendis, mimar, veteriner, şehir plancısı, başeksper, eksper, teknik amir, teknik uzman %68,
b) Sağlık teknisyen yardımcısı %39,
c) Diyetisyen, tekniker %34,
ç) Teknik ressam, teknisyen, laborant, makinist (TCDD), makinist %33,
d) Halı eksperi ve diğer unvanlar %28.
Bu kararla II sayılı cetvele tabi ek ödemeden yararlanacak personel sayısı kısıtlanmış, oranlar düşürülmüş ve teknik hizmetler sınıfında da teknik şef ve teknik müdür yardımcılarına ek ödeme öngörülmemiştir. Ek ödeme uygulamasının bu şekilde sınırlı tutulması KİT’lerdeki hiyerarşik ücret dengesinin bozulmasına neden olmuştur.
24.07.2008 tarihinde kabul edilen 5793 sayılı kanunun 46.maddesinde anılan ek ödemenin Bakanlar Kurulu kararı ile %100’den %200’e çıkartılması için 13.01.2008 tarihinde Başbakanlık, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğüne başvurulmuş olup, buna dair TKİ, EÜAŞ, TTK, TETAŞ Genel Müdürlüğü yazıları bulunmaktadır.
Esasen ek ödeme uygulaması Bakanlıklar arasında da farklılıklar göstermektedir. Söz gelimi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığında Müdür/Şube Müdürü kadrolarına %150 oranında ödeme yapılmaktadır.
Bütün bu uygulamalar sonucu KİT’lerde;
-Başmühendis ve Mühendisler ile bunların bağlı olduğu Müdürler arasında Müdürler aleyhine 300,-TL’yi aşan farklar oluşmuş,
-II sayılı cetvel unvanları arasında uzun sürede kurulabilen ücret dengesi bozulmuştur.
Bu itibarla belirtilen sorunların çözümü için;
– 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 3.maddesi uyarınca ödenmekte olan ek ödemeye ait tavan oranının, yetkisine istinaden Bakanlar Kurulunca %100’den %200’e çıkarılması ile unvanlara göre ödeme oranlarının yeniden belirlenmesi ( % 200 oranı Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığında halen uygulanmaktadır.)
-631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 5 yılını doldurulan Memurlara verilmesi öngörülen, bilahare Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun Danıştay 11.Dairesinin buna ilişkin kararını temyizen bozan kararı üzerine yeni bir düzenleme yapmak yerine 5 yılını dolduran Memurlara da verilmesine ilişkin hükmü yürürlükten kaldırılan görev tazminatının, bozma kararında belirtilen gerekçelere uygun olarak yeniden düzenlenmesi,
-Yine KİT’lerde II sayılı cetvele tabii olarak çalışmakta olan sözleşmeli personele ödenecek ek tazminat oranlarının, 2008/14012 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla memurlar için belirlenen oranlara çıkarılması gerekmektedir.
